Phần 1 – Khám phá nguyên nhân cắn ray cầu trục cần xử lý

Nguyên nhân cắn ray cầu trục có rất nhiều tác nhân dẫn đến lỗi hư hỏng ở cầu trục – cổng trục. Bạn cũng biết, cầu trục chính là thiết bị chuyên dụng rất cần thiết cho các doanh nghiệp sản xuất, chế tạo, giúp cho quá trình nâng hạ và di chuyển hàng hóa hiệu quả và an toàn. Trong bài viết này, DLMECO sẽ chia sẻ với anh em đầy đủ các nguyên nhân cơ bản để bạn cùng nắm rõ

Tác hại của cắn ray cầu trục mang lại những gì?

Khi sử dụng cầu trục, trong quá trình sử dụng vành bánh xe và ray cọ sát lại với nhau tạo ra tình trạng khá mài mòn nghiêm trọng tại vành bánh xe và trên thành bên của ray. Đối với hiện tượng này còn được gọi là tình trạng gặp nhắm hay cắn đường ray.

Biểu hiện nhận biết cắn ray cầu trục

Trước khi đến nguyên nhân cắn ray cầu trục được bắt nguồn từ đâu để có hướng xử lý tốt nhất. Bạn cần nắm rõ về các biểu hiện nhận biết về tình trạng này như sau:

• Xuất hiện tiếng chói tai hay gầm lớn tại phần cẩu cấu tạo trong quá trình vận hành.
• Đốm hay vết sáng có trên thành ray hay có vụn sắt ở xung quanh sản phẩm.
• Bị sai lệch giữa bánh xe mép và đường ray trong khi vận hành cẩu trục.
• Cẩu trục gặp lực cản trong suốt quá trình vận hành và do sự ma sát giữa các vành bánh xe cùng đường ray, xe khởi động chậm và những hiện tượng khác có thể xảy ra.

Các dạng cắn ray cầu trục phổ biến

Để có thể nhận biết về cắn ray cầu trục dễ dàng và chính xác nhất, ngoài những biểu hiện ở trên. Trong đó có các kiểu nhận biết phổ biến như sau:

• Cắn ray cầu trục với kết cấu nhà xưởng: Mỗi khi bánh xe cầu trục gặm vào ray để trực tiếp sinh ra lực ngang làm cho ray dễ bị lệch sang bên khác. Từ đó, dẫn đến rung động từ thiết bị và làm hư hỏng bulong cố định trên ray. Không những thế, chúng dẫn đến hư hỏng về cầu trục và làm ảnh hưởng đến các mức độ ổn định của kết cấu trong nhà xưởng.
• Cắn đường ranh trong sản xuất và thiết bị: Với trường hợp về tình trạng gặp đường ray nghiêm trọng, bị hư hỏng với đường ray sẽ tăng lên, khiến cho cầu trục khó có thể tiếp xúc với bánh xe trong khi vận hành. Khi đường ray được thay thế luôn đòi hỏi nguồn nhân lực, vật lực cùng tài chính không nhỏ, làm xáo trộn cho an toàn sản xuất.
• Cắn đường ray trong thiết bị điện: Khi hiện tượng gặp ray xảy ra, trước hết sẽ gây ra lực cản trong quá trình vận hành cầu trục và làm tăng tải điện sẽ dẫn đến hư hỏng do quá tải động cơ. Đối với lực chạy của cầu trục tăng lên luôn gây ra mức độ bị hư hỏng khác nhau cho bộ phận khác nhau có trong hệ thống truyền động.

Khám phá các nguyên nhân cắn ray cầu trục phổ biến

 Trong thực tế, có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng cắn ray cầu trục khác nhau. Cụ thể với các nguyên nhân cắn ray cầu trục thường gặp ở người dùng như sau:

Tình trạng cắn ray cầu trục liên quan đến đường ray

Có một vài nguyên nhân cắn ray cầu trục liên quan đến đường ray khác nhau. Bạn đều tìm hiểu một vài nguyên nhân cụ thể ở dưới đây:

Nguyên nhân 1 – Độ nghiêng trên đường ray

Khi thực hiện lắp đặt dầm đỡ ray, trường hợp có độ nghiêng luôn làm cho ray lắp đặt bị nghiêng và dẫn đến bánh xe chạy có lực số ngang. Từ đó sẽ rây ra mòn mặt trong, một bên vành bánh xe cùng mặt với mặt ngoài ray.

Nguyên nhân 2 – Cao độ giữa hai ray vượt quá mức tiêu chuẩn

Bị ảnh hưởng từ độ lún và biến dạng phần móng nhà xưởng, lắp đặt dầm đỡ ray không đúng chuẩn. Bị chênh lệch về độ cao vượt tiêu chuẩn của hai ray trên cùng mặt cắt chính là nguyên nhân cắn ray cầu trục.

Khi chênh lệch về độ cao tương đối trong suốt quá trình lắp đặt của ray quá lớn, chúng luôn gây ra tình trạng chuyển động ngang trong quá trình vận hành cầu trục cùng với hiện tượng cắt đường ray xảy ra ở mặt trong của đường ray thấp hơn và mặt ngoài đường ray cao hơn. Về độ cao của đường ray luôn được đo nhờ vào dụng cụ độ cao.

Nguyên nhân 3 – Chênh lệch về khẩu độ giữa hai ray vượt tiêu chuẩn

Khẩu độ chính là một trong những thông số rất quan trọng có trong thiết kế cầu trục. Nhưng trong suốt quá trình lắp đặt đường ray khi xảy ra lỗi lắp đặt luôn gây ra tình trạng lệch khẩu độ. Khi lắp ray nhỏ sẽ dẫn đến tình trạng cắn ray tại mặt trong của vành bánh xe. Với khoảng lắp ray quá lớn luôn gây ra tình trạng lắp ray tại mặt ngoài của vành bánh xe.

Với khoảng cách từ đường ray đều có thể được đo bằng dây thép, một đầu của dây luôn được buộc chặt nhờ vào kẹp, và đầu kia của dây sẽ được buộc trực tiếp vào cân lò xo cùng lực kéo 0.7-0.8kg mỗi mét và được đo cứ sau 5m. Trước khi tiến hành đo, cần đánh dấu các điểm tham chiếu có tại tâm đường đó, cùng độ căng từ thang đo lò xo có trên mỗi điểm đo đều phải giống nhau.

Nguyên nhân 4 – Độ lệch thắng nằm giữa hai đường ray vượt tiêu chuẩn

• Nhịp ray diễn ra không đều nhau, một dầu luôn có khổ lớn hơn và đầu còn lại sẽ có khổ nhỏ hơn. Đây là nguyên nhân cắn ray cầu trục tại khổ lớn hơn và vành bánh xe ở bên trong gặm trực tiếp vào ray khổ nhỏ hơn.
• Đường ray cầu trục bị uốn ngang.

Bạn cần kiểm tra về độ thắng của đường ray điện nhờ vào lối kéo trên một sợi dây thép 0.5mm ngay giữa các điểm dừng của đường ray và cả hai đầu. Tiếp đó, tại vị trí phần quả rọi thước đo, điểm đó có thể sẽ cách tầm 2m.

Nguyên nhân cắn ray cầu trục do bánh xe

Tình trạng bánh xe làm ảnh hưởng đến đường ray cũng thường xuyên xảy ra và làm ảnh hưởng đến quá trình vận hành. Trong phần dưới đây là một vài nguyên nhân cắn ray cầu trục do bánh xe mang lại như sau:

Nguyên nhân 1 – Độ lệch đường kính bánh xe cầu trục

Khi có sự chênh lệch lớn liên quan đến đường kính bánh xe, với các bánh xe gắn ở trên dầm đầu chuyển động đều khác nhau, như thế sẽ gây ra sự cố cho bánh xe lớn hơn và chạy phía trước, từ đó gây ra hiện tượng bị lệch ngang có trong quỹ đạo chạy. Mỗi khi độ lệch vượt quá 15mm, gờ của bánh xe luôn bị cọ sát vào phần ray và dẫn đến tình trạng gặp ray.

Với tình trạng gặm đường ray từ việc lệch đường kính xe luôn được biểu hiện chính là bánh xe lớn hơn gặp trực tiếp vào mặt ngoài của đường ray trong suốt quá trình chuyển động qua lại. Khi bánh xe nhỏ hơn gặp trực tiếp vào mặt trong phần đường ray, với giai đoạn đầu sẽ không có biểu hiện bị cắt đường ray.

Nguyên nhân 2 – Ảnh hưởng từ đường chéo

Với hai bánh xe có đường chéo sẽ không bằng nhau, nguyên nhân cắn ray cầu trục thường dẫn tới cả hai đều bị nhai bên trong hay bên ngoài cùng lúc.

Cần kiểm tra độ lệch đường chéo, đặt cầu trục ở trên đoạn ray chuẩn và tìm đến tâm trên bề mặt lăn của bánh xe nhờ vào thước thép. Khi treo trên dây dọi tại giữa và đánh dấu vị trí tương ứng trên thanh ray. Cần tiến hành lắp lại quá trình này cho cả ba bánh xe còn lại, với bốn điểm này luôn đóng vai trò là điểm đo đường chéo cùng nhịp bánh xe. Để có thể giảm sai số đo, cần cố định một đầu của thước thép nhờ vào kẹp và gắn cân lò xo cho đầu bên kia. Với độ căng phải được duy trì tại mức 0.7-0.8kg/m nhịp.

Nguyên nhân 3 – Độ lệch ngang chính là nguyên nhân cắn ray cầu trục

Yếu tố dẫn đến bánh xe bị lệch theo phương thức ngang thường đến từ quá trình vận chuyển, vận hành và lắp đặt. Thí dụ: Khi một trong các bánh xe bị lệch luôn là nguyên nhân cắn ray cầu trục tại một bên đường bánh xe. Khi chúng được di chuyển theo chiều ngược lại, tại phần bên kia sẽ xuất hiện tình trạng cắn ray. Với hiện tượng này thường bị nặng hơn khi có độ lệch ngang.

Kiểm tra về độ lệch ngang: Cần lựa chọn đoạn ray với độ tuyến tính tốt để làm tham chiếu và tiến hành đặt một sợi dây thép mảnh tầm 0.5mm song song phần mặt ngoài của ray  và được cách nhau bằng “a”. Tiếp đó, đo khoảng cách tại các điểm “b1”, “b2” và “b3”, “b4” bằng thước thép. Độ lệch ngang của bánh 1 là “b1 – b2”, độ lệch ngang của bánh 2 là b4 – b3, độ lệch thẳng của các bánh là “(b1 + b2)/2 – (b3 + b4)/2”.

Nguyên nhân 4 – Ảnh hưởng từ độ lệch dọc bánh xe

Khi cầu trục nằm đúng trạng thái nghiêng, về khoảng cách giữa ray cùng gờ bánh xe luôn giảm đi đáng kể. Tâm của mặt bánh xe luôn được tạo ra một góc α (anpha) cùng đường thẳng đứng. Khi độ lệch dọc vượt qua giá trị quy định, với hiện tượng gặm nhấm của đường ray luôn xảy ra. Bởi vậy, việc kiểm soát về độ lệch dọc khá quan trọng.

Kiểm tra về độ lệch theo phương thẳng đứng: Cần đo X sử dụng quả lắc thẳng giúp xác định về độ lệch theo phương thẳng đứng trên bánh xe.

Nguyên nhân từ biến dạng cầu trục

Tình trạng bị biến dạng là một trong những nguyên nhân cắn ray cầu trục rất hay xảy ra. Trong phần dưới đây là một vài nguyên nhân phổ biến nhất mà bạn cần nắm rõ như sau:

Nguyên nhân 1 – Phần dầm cuối bị uốn ngang do tình trạng biến dạng cầu

Với tình trạng sai số về đường chéo lớn hơn 5mm dẫn đến khả năng sai lệch nhịp. Trường hợp chênh lệch âm luôn dẫn đến hiện tượng bị cắn ray cầu trục tại mặt ngoài của bánh xe và ngược lại sẽ dẫn đến hiện tượng ray có ở mặt trong.

Nguyên nhân 2 – Dầm cuối bị uốn ngang làm ảnh hưởng đến lệch ngang bánh xe

Đối với hiện tượng này chính là do dầm cuối đang bị uốn ngang lớn và sẽ làm tăng thêm độ nghiên của bánh xe. Từ đó, làm cho bánh xe căn chỉnh không khớp lại với đường tâm của ray và dẫn đến tình trạng gặp ray.

Nguyên nhân 3 – Biến dạng dọc của cầu trục

Với độ biến dạng theo phương thẳng đứng cầu tăng lên luôn gây ra hàng loại sự thay đổi về kết cấu. Trong đó gồm có: độ nghiêng thẳng đứng xe, xuất hiện tình trạng dọc giữa mặt lopps cùng đường thẳng đứng. Cũng từ đó sẽ làm thay đổi về bán kính lăn trên bánh xe. Mỗi khi cần cầu trục có tài thì sẹ thay đổi này cũng sẽ tăng lên, với độ võng càng lớn sẽ dẫn đến tình trạng gặm ray.

Nguyên nhân bị cắn ray do hệ thống truyền động

Nhờ vào sự phân tích kỹ lượng từ cầu trục lên cao, mọi vấn đề về hệ thống truyền động cùng hệ thống phanh luôn mang lại hiện tượng gặp đường ray. Trong đó có một vài nguyên nhân cắn ray cầu trục như sau:

• Hệ thống truyền động: Mỗi khi cẩu được dẫn động nhờ vào các động cơ, cùng tốc độ không nhất quán nhau sẽ dẫn đến sai lệch về tốc độ di chuyển của bánh xe, từ đó dẫn đến hiện tượng gặm đường ray.
• Hệ thống phanh: Với tỷ số giảm tốc không được nhất quán trên cầu trục cũng như dẫn đến hiệu quả về phanh trên bánh xe khác nhau, luôn khiến cho bánh xe khó có thể phanh êm. Với độ lệch vượt quá giới hạn luôn xảy ra tình trạng cắn ray từ phanh không được đồng bộ.

Lý do khác dẫn đến cắn ray cầu trục

Khi vận hành không đúng, đơn giản như xe đầy thường xuyên làm việc trong một bên. Trong đó làm tăng áp suất cùng áp lực cản lên mỗi bánh xe có tại bên đó, dẫn đến tình trạng gặm ray.

Tình trạng cầu trục quá tài trong một thời gian dài, vận hài trái phép cùng các nguyên nhân khác đều gây ra hiện tượng biến dạng dầm chính, dầm cuối hay khung đẩy, từ đó dẫn đến thay đổi độ thắng đứng cùng nhịp của bánh xe, sẽ làm cho hiện tượng gặp ray trong suốt quá trình vận hành.

Với các sai lệch trong suốt quá trình điều chỉnh bánh xe đều xảy ra khi bánh xe và vòng bi không điều chỉnh được đúng cách sau quá trình bảo trì và thay thế.

Phần 2 – Giải pháp xử lý cắn ray cầu trục hiệu quả và an toàn

Lời kết

Trên đây là tổng hợp tất cả các nguyên nhân cắn ray cầu trục thường xuyên xảy ra trong quá trình vận hành. Mong rằng với những kiến thức cơ bản này đã phần nào mang lại cho người dùng một thiết bị an toàn và xử lý lỗi gặp phải hiệu quả. Để được trợ giúp tốt nhất, hãy liên hệ với DLMECO để được giải mã chính xác.